Encyklopedia
Księgi o drodze wyzwolenia
„Dla wielkich duchem, najpewniejsza droga do wyzwolenia prowadzi przez wiarę ‘jestem Brahmanem’. Dwa słowa wiodą do zniewolenia i wyzwolenia – ‘ja i moje’ oraz brak poczucia ‘ja i moje’”.
Śukla Jadźurweda, Paingala Upaniszad, 4.19
„Jest z daleka, ale nie odległy, jest w ciele, ale nie w ciele. Jego najgłębsza Jaźń staje się Wszechprzenikającym. Oczyściwszy swe serce i osiągnąwszy doskonałość myśli, jogin widzi: jestem wszystkim, jestem Najwyższą Radością”.
Śukla Jadźurweda, Paingala Upaniszad, 4.9
„Kiedy jogin łączy swój dech z Om, łączy się z całym różnorodnym światem, to jest joga. Kiedy jednoczy oddech z umysłem i zmysłami, kiedy porzuca wszystkie stany bytowania, to jest joga”.
Kryszna Jadźurweda, Majtri Upaniszad, 6.25
„Zaprawdę widzi umysłem i umysłem słucha,
pragnienie, wyobrażenie, wątpliwość, wiara, brak wiary, stałość,
niestałość, wstyd, myśl, lęk – wszystko to umysł,
będąc narodzonym i obarczonym strumieniem cech, niestały,
chwiejny, zbłąkany, pełny pragnień, rozproszony,
popada w stan samouwielbienia: ‘to jestem ja’, ‘to jest moje’.
Myśląc tak, wiąże sam siebie jak ptak sidłami,
ten, kogo znamionuje postanowienie, wyobrażenie,
samouwielbienie, ten jest związany,
zaś wolnym jest ten, kto jest od niego różny.
Dlatego powinien być wolnym od postanowień,
stać się wolnym od wyobrażeń i od samouwielbienia.
To oznaka wyzwolenia, to ścieżka Brahmana,
nią dochodzi, by otworzyć wrota najwyższej ciemności,
tam spełniają się wszelkie pragnienia.
O tym tak mówią:
‘kiedy pięć form poznania wraz z umysłem uspokaja się
i rozum już się nie błąka, o tym mówią, iż jest najwyższą drogą’.”
Kryszna Jadźurweda, Majtri Upaniszad, 6.30 (tłum. Marta Kudelska, [w:] Upaniszady, Kraków 1998, s. 431-432)
„Tylko guru może namaścić ucznia, by ten rozpoczął drogę ku wyzwoleniu. Żadne pokuty nie przyniosą upragnionych owoców bez wsparcia guru. Dla ucznia guru staje się obiektem czci, który podnosi poczucie godności ucznia. Dlatego uczeń musi okazywać nauczycielowi najwyższy szacunek. Guru jest samym Śiwą, a Śiwa to guru. I guru i Śiwa obdarzają wiedzą”.
Ćandradźńana Śajwa Agama, Krijapada, 2.7
„Wiedzcie, że dyscyplina jogi z ośmiu składa się stopni: jama, nijama, asana, pranajama, pratjahara, dharana, dhjana i samadhi”.
Suprabheda Agama, 3.54-55
„Człowiek nigdy nie osiąga wyzwolenia, dzięki sobie. Nie ma innej drogi do wyzwolenia jak poprzez łaskę Śiwy, który rozprasza zło”.
Pauszkara Agama
„On tylko jest uczonym, przy nim tylko dobry los i powodzenie, gdyż jego umysł nie porusza się niespokojnie niczym wiatr, lecz zastygł w bezruchu. To jest droga do wyzwolenia, to jest najwyższa cnota, to jest mądrość, to jest siła i cel tych, którzy poszukują”.
Dewikalottara Agama, Dźńana-aczara-wiczara, 7-8
„Ten Pan świata ułudy, który przejawia się w umyśle, zna nasze myśli, lecz my nie myślimy o Nim. Niektórzy jęczą: ‘Nie dbam o Boga’, ale z pewnością Bóg wyszukuje tych, którzy szukają Jego, by wybawić ich dusze. Pytasz, w jaki sposób otrzymują oni łaskę Śiwy. W bitwie życia ich myśli błąkały się. Lecz odnaleźli drogę i, uwolnieni od mroku, odszukali Pana i wielbili Jego najdroższe, święte stopy”.
Tirumantiram, 22
„Oglądając go, wielbiąc go, medytując o nim, dotykając go, śpiewając o nim, umieszczając jego święte stopy na swej głowie – na różne sposoby okazują oddanie guru i zaprawdę kroczą drogą do wyzwolenia”.
Tirumantiram, 1479
„Panowanie nad zmysłami i umysłem przenosi do świata bogów, a jego brak w najgłębszy mrok”.
Tirukural, 121
„Posłuchaj, a opowiem ci, co buduje drogę wyzwolenia: prawdomówność, cierpliwość, opanowanie i samodyscyplina, dostrzeganie różnicy między wiecznym a przemijającym, oddanie dla uniżonych sług Pana, wczesne wstawanie i branie kąpieli przed świtem, powtarzanie świętej mantry, wielbienie stóp nauczyciela, pokrywanie ciała świętym popiołem, jedzenie tylko wtedy, gdy doskwiera głód, modlenie się z całych sił, zgłębianie ksiąg, traktowanie innych jak siebie samego, porzucenie przywiązania do własności i bogactwa, zwracanie się do innych z szacunkiem, unikanie kłótni, pozbycie się dumy z powodu swego pochodzenia, uwolnienie się od najmniejszych upodobań i niechęci, życie w cieniu i służenie świętym stopom Pana”.
Natczintanaj, „Path To Liberation”