Polub nas na Facebooku

Encyklopedia

Linga - symbol Śiwy

Czczenie lingi Śiwy

W powszechnym przekonaniu linga Śiwy reprezentuje męski organ płciowy, symbol rozrodczej mocy natury. Takie stwierdzenie w ustach badaczy kultury i religii jest kompromitującym błędem. W okresie po-wedyjskim linga stała się symbolem twórczej, generatywnej mocy Pana Śiwy, lecz nie symbolem seksualnym. Lingapurana stwierdza: „pradhanam prakrytir jadahur-lingamuttamam/gandha warna rasairhinam śabda-sparsadi-wardźitam”, „Linga, najważniejsza i pierwotna, jest poza zapachem, barwą, smakiem, słuchem i dotykiem. Mówi się, że jest Naturą (prakryti)”.

W sanskrycie linga znaczy „znak”. Kiedy obserwator widzi, że wody w rzece wezbrały, wnioskuje, że poprzedniego dnia padał obfity deszcz. Kiedy widzi dym, wnioskuje, że się pali itd. Ten olbrzymi świat nieskończenie wielu form jest lingą Wszechmocnego Pana. Śiwalinga jest symbolem Pana Śiwy. Patrząc na lingę, obserwator kieruje umysł w stronę Pana.

Pan Śiwa nie posiada materialnej postaci, czyli takiej, która jest tworem materii i możliwa do uchwycenia przez fizyczne zmysły i subtelny umysł. Jednocześnie wszystkie formy czy kształty są manifestacjami Jego Osoby. Śiwa przenika wszystkie obiekty we wszechświecie i dlatego każda forma jest lingą czy też formą Pana.

Linga posiada mistyczną i niewytłumaczalną moc wywoływania skupienia umysłu. Umysł z łatwością koncentruje się na kształcie kryształu i z nie mniejszą łatwością skupia się na lindze. Z tego powodu starożytni mędrcy polecili umieszczać ją we wszystkich świątyniach Pana Śiwy.

Śiwalinga przemawia do wielbicieli w nieomylnym języku ciszy: „Jestem jedną bez wtórego, jestem poza kształtem”. Język ten przemawia tylko do czystych, pobożnych dusz. Ciekawscy, nieczyści w swych zwyczajach i niewiele rozumiejący obcokrajowcy, kpią: „Hindusi wielbią fallusa! Co za głupota i prymitywizm”. Również osoby, które wykazują pewne zainteresowanie kulturą Indii, próbują deprecjonować kult lingi. Możemy tylko zachęcać ich do poznania symboliki lingi lub przynajmniej zachowania wstrzemięźliwości w wydawaniu sądów.

Linga, jak wspomnieliśmy powyżej, jest symbolem Pana Śiwy, Najwyższej Boskiej Istoty: niepodzielnej, wszechprzenikającej, wiecznej, pomyślnej, nieskalanej, nieśmiertelnej zasady wszechświata, która przebywa w komnacie serca każdego indywidualnego stworzenia. Śiwa jest najgłębszą jaźnią-atmanem-duchem każdego, tożsamą jakościowo z Najwyższym Brahmanem.

Śiwalinga składa się z trzech części. Najniższą z nich jest Brahma-pitha, środkową: Wisznu-pitha, a najwyższą: Śiwa-pitha.

Niektóre lingi są: swajambhu-lingami, inne narmadeśwarami. Istnieje dwanaście dźjotirling i pięć pańća bhuta ling. Dwunastoma dźjotirlingami są: Kedarnath, Kaśi Wiśwanath, Somnath, Bajdźinath, Rameśwaram, Ghruśneśwar, Bhimasankar, Mahakala, Mallikardźuna, Amaleśwar, Nageśwar i Trjambakeśwar. Pięcioma pańća bhuta lingami są: Kalahastiśwar, Dźambukeśwar, Arunaćaleśwar, Ekambareśwar z Kandźiwaram i Nataradźa z Ćidambaram. W Tiruwidaimarudur, na południu Indii, znajduje się ponadto Mahalinga (Wielka Linga), znana także jako Madhjardźuna.

Symbolem Pana Śiwy jest również tzw. spatikalinga. Wykonuje się ją z kwarcu. Nie ma więc własnego koloru, lecz przyjmuje kolor obiektów z otoczenia. Wykorzystuje się ją w aradhana, czyli czczeniu Pana Śiwy. Reprezentuje ona nirguna Brahmana, czyli Absolut pozbawiony atrybutów.

Szczery wielbiciel nie traktuje lingi jak przedmiotu z kamienia. Czuje on, że emanuje ona boską moc. Linga rozmawia z nim, doprowadza do łez, topi jego serce, wznosi ponad świadomość cielesną i pomaga mu połączyć się z Panem w nirwikalpa samadhi. Pan Rama wielbił Śiwalingę w Rameśwaram. Rawana, wróg Ramy i wielki uczony, wielbił złotą lingę. Ileż mistycznej śakti musi mieścić w sobie linga!

Śiwalinga jest ćinmaja

Światło świadomości emanujące z Sadaśiwy to w rzeczywistości Śiwalinga. Z Niego pochodzą wszystkie ruchome i nieruchome stworzenia, On jest lingą, przyczyną wszystkich przyczyn. W Sadaśiwę wnika cały świat podczas zagłady. Śiwapurana głosi: pitham ambamajam sarwam śiwalingaśća ćinmajam. Znaczy to, że podporą (pitham) wszystkiego jest prakryti, czyli Parwati, a linga jest ćinmaja puruszą, blaskiem Puruszy. Połączenie prakryti-Parwati i Puruszy-Śiwalingi jest przyczyną świata. W Sanatkumara sanhicie, będącej działem Śiwapurany, Pan Śiwa mówi: „O Parwati, córko gór, nikt nie jest mi bardziej drogi od osoby, która czci mnie w mej postaci lingi, ze świadomością, że jest ona pierwotną przyczyną wszystkiego i że świat jest Lingamają (Ćajtanjamają)”.

Linga reprezentuje Brahmandę (kosmiczne jajo). Cokolwiek mieści się w Brahmandzie, to mieści się w lindze. Innymi słowy cały świat jest kształtem Pana Śiwy, cały świat jest lingą. Linga jest także formą Pana Śiwy.

Linga wskazuje, że stworzenie rozpoczyna się dzięki połączeniu prakryti z Puruszą. Ale linga to także miejsce, w którym świat i wszystkie istoty roztapiają się w czasie zagłady (pralaja). Linga to satja, dźńana i ananda: Prawda, Wiedza i Nieskończone szczęście. Istnieje sześć rodzajów ling: Andalinga, Pindalinga, Sadaśiwalinga, Atmalinga, Dźńanalinga i Śiwalinga. Lingi te oznaczają cechy, które pozwalają rozpoznać i zrozumieć wszechświat (anda), ciało (pinda), Sadaśiwę itd.

Połączenie lingi z joni reprezentuje wieczną więź między statycznymi i dynamicznymi aspektami Absolutnej Rzeczywistości. To wieczna duchowa więź zasad ojcowskiej i macierzyńskiej, z której wywodzi się wszelka zjawiskowa różnorodność. To także wieczny związek Niezmiennej Istoty z Dynamiczną Mocą Śakti, która jest źródłem wszelkich przemian.

Uduchowienie i ubóstwienie relacji lingi i joni pomaga adeptowi ścieżki duchowej uwolnić się od pożądliwych myśli. Dzięki świadomości odwiecznego związku lingi-joni wszystkie związki seksualne w tym świecie zyskują status uduchowionych jako manifestacje najwyższej Zasady Stwórczej, odwiecznego Źródła Przyjemności i Źródła Życia – Śiwy i Jego Śakti.

Połączenie lingi z joni symbolizuje stworzenie wszechświata przez Pana Śiwę w związku z Śakti.

Brak duchowego spojrzenia i zrozumienia filozoficznego sprawia, iż ludzie krytykują związek lingi z joni jako niemoralny i obsceniczny. Ubolewamy nad tym i prosimy Pana, by obdarzył ignorantów mądrością!

Swajambhuwa- i pratisztitha-linga

Lingi, których nigdy specjalnie nie umieszczano w jakimś miejscu, zwane są swajambhuwa-linga, czyli samomanifestującymi się lingami. Są to naturalne skały lub formacje lodowe przybierające kształt filara.

Wiele ling zainstalowanych przez różnych wielbicieli ma kształt falliczny. Niektóre są wyrzeźbione w skale, drewnie czy kamieniach szlachetnych, inne są ulepione z gliny, usypane z piasku lub odlane w metalu. Są to pratisztitha-lingi, obiekty czci utworzone sztucznie.

Członkowie sekt lingajatów, inaczej wiraśiwów w Karnatace noszą lingę zawieszoną na szyi w szkatułce lub ciasno owiniętą kawałkiem materiału. Symbolizuje ona ich duszę.

Mukhalinga

Wiele ling okrywa metalowa osłona, na której graweruje się twarz, co w oczach wielbicieli Śiwy zwiększa jego przystępność. Tego typu lingi noszą miano mukhaling. Na niektórych widnieje wyrzeźbiony cały wizerunek Śiwy.

Panćamukha linga ma pięć głów, które reprezentują pięć żywiołów, pięć organów zmysłowych oraz pięć bodźców zmysłowych.

Joni

Linga jest umieszczana na podstawie. Pełni ona dwie funkcje: podtrzymuje lingę w pozycji pionowej oraz służy jako naczynie na wodę, którą polewa się lingę.

Czasem ową podstawę uważa się za joni albo bhagę, symbolizującą boginię-matkę, małżonkę Śiwy.

Dharapatra

Stożkowate naczynie, dharapatra, umieszczane jest zawsze nad lingą. Nieustannie kapie z niego woda, mająca schłodzić „wybuchową” lingę.

Mówi się o Śiwie, że znajduje się w wiecznym uścisku swojej ukochanej Śakti. Kto wchodzi do sanktuarium Śiwy, tak naprawdę przeszkadza panu. Stąd woda jest potrzebna, by ostudzić gorący temperament boga. Śiwa jest Bhajrawą, porywczym ascetą, lecz jest także Aśutoszą, „tym, który szybko się uspokaja”. Bhakta musi ułagodzić swego boga, zanim poprosi go o łaskę.

Owo cieknące naczynie uważa się również za samą Gangę, drugą żonę Śiwy.

Wąż

Lindze zawsze towarzyszy metalowy wąż owinięty wokół jej podstawy. Jego rozpostarty kaptur służy za osłonę.

Wąż symbolizuje „zwiniętą” energię kundalini, moc pozwalającą ziarnom kiełkować, a zwierzętom zapładniać. Śiwa jako pan ziół i zwierząt, pierwotny „szaman”, który posiadł sekrety Natury, ma bliskie związki z wężami. Jedno z jego imion to Naganath, pan węży.

Wąż owinięty wokół podstawy lingi bywa też utożsamiany z Ananta Śeszą, olbrzymim wężem wieczności, w którego skrętach spoczywa cały wszechświat.

Śiwa jest zawsze przedstawiany z wężami na szyi, które nosi tak jakby były cennymi ozdobami. Synów Śiwy również kojarzy się z wężami. Kartik ma jednego pod nogami, a Ganeś przewiązuje się wężem w pasie.

Byk Nandi

Naprzeciw lingi siedzi Nandi, łagodny byk Śiwy, wpatrzony z uwielbieniem w swojego pana.

W przeciwieństwie do swoich odpowiedników w świecie zwierząt Nandi nie wędruje po pastwiskach w poszukiwaniu samicy ani nie wdaje się w krwawe pojedynki z rywalami z użyciem swoich potężnych rogów.

Byk Śiwy jest oswojony i służy Śiwie jako wahana, jego wierzchowiec. Widnieje także na sztandarze Śiwy oraz jako jego emblemat. Byk ze swoim garbem w kształcie lingi wydaje się naturalnym wyborem.

Wielbiciele odwiedzający sanktuaria Śiwy często dotykają lędźwi i boków byka Śiwy, pragnąc zarówno mocy, jak i cnoty powściągliwości. Próbują też spojrzeć na lingę Śiwy spomiędzy rogów kamiennego byka, zyskując w ten sposób idealną perspektywę na pana kosmosu.

Kurma – żółw

Między lingą i Nandim znajduje się żółw. Niektórzy twierdzą, że ów żółw to potężny Akupara, na którego grzbiecie spoczywa cały kosmos. Inny mówią, że to kurma – awatar Wisznu, który dawał oparcie górze Mandara, gdy bogowie ubijali kosmiczny ocean.

Tym, co najważniejsze, jest fakt, że starożytnym joginom imponowała zdolność żółwia do chowania kończyn i szyi w skorupie, a tym samym ucieczki przed pokusami i zagrożeniami płynącymi ze świata. Żółw stał się więc symbolem pratjahary, praktyki jogicznej, poprzez którą mistyk odcina się od wszelkich bodźców zmysłowych i wycofuje do świata wewnętrznego.